Başy » Kitaplar » ПЫГАМБЕРИМИЗИ МЫХМАН АЛАН САХАБА » Пыгамбер Алейхыс саламың хиҗрети (гөчи)
Ресулы-Экрем саллаллаху алейхи веселлем Серверимизиң Мекгейи-Мүкерремеден Мединейи-Мүневверә хиҗрети Ыслам тарыхының улы хадысасы болуп, бу хадыса билен башланян тарыха Хиҗри-Тарыхы дийилйәр. Пыгамбер алейхыссалам нубувветиң (пыгамберлигиниң) он үчүнҗи йылының Рабиуловвал айының 12-нҗи гүни Мединейи-Мүневверә гелйәр. Бир тарапдан Эвс хем Хазреч тирелери топлум-топлум болуп имана гелйән болсалар, бейлеки тарапдан башдакы хиҗрет эден сахабалар Ысламың кувватланмагы үчин эллеринден геленлерини гайгыранокдылар. Мүшрүклер Шам ёлуның мөхүм гүзергәхи (гечелгеси) болан Медине диярының мусулманларың элине гечмегинден ховатыр эдип, бу меселе үчин Дарун-Недве диен ерде җемленйәрлер. Оларың иң соңкы гелен нетиҗеси: Эбу Җәхлиң теклиби боюнча Пыгамбер-саллаллаху алейхи веселлем Серверимизи өлдүрмекдир. Ягдайы Җебрайыл алейхыссаламың хабар бермеги нетиҗесинде Пыгамбер алейхыс салам Эбу Бекир Сыддык билен ёла дүшмеги карар эдйәр.
Ресулы-Экрем саллаллаху алейхи веселлем Серверимиз Эбу Бекир Сыддык разыяллаху анху билен биле Хафызы-Хакыкы (хакыкы горайҗы) Хак Субханеху ве Тагала Хезретлериниң эмри хем эрадасы билен Мекгеден хиҗрет эдйәр. Үч гүн, үч гиҗе Җебели-Севрде галанларындан соң, хакына тутулан гайрыдин Абдылла бин Урейкут билен он гүнлүк, ягны 500 километрлик ёлы, даг-дүзлери, чөллери душманларың горкунч ызарламаларына серетмезден, Мединейи-Мүневверәниң төверегине секиз гүнде гечип, саг-саламат барярлар.
Җебели Севрдәки говак хәли бу гүне ченли бардыр. Калплары Ыслам ышыгы билен янан мөмүнлер Пыгамберимиз саллаллаху алейхи веселлем Серверимизиң бу говакда гизленип гечирен гүнүни улы сөйги билен ятламакдан леззет алярлар. Бу говак Мекгеден 3 мил төвереги узаклыкдадыр. Ягны пыядалап секиз сагадың довамында гидип-гелмек мүмкинчилиги бардыр. Дагың депеси хем бир мил төвереги болуп, ол ерден деңзи-де гөрмек боляндыр.
Бу хиҗрет сапары догрусында Пыгамбер алейхыс саламың гең-таң башдан гечирмелери нетиҗесинде бирнәче мугҗызаларың йүзе чыкандыгы китаплардан мәлимдир. Эбу Бекир Сыддык разыяллаху анху сөвда-сатык максады билен өңлерем бу ёлдан кән гезек гелип-гечйәндиги үчин оны танап, Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлеми танамаяндыклары үчин:
-Эй, Эба Бекир, бу өңүңден гидип барян ким?-дийип, соранларында, Хезрети Эбу Бекир Сыддык разыяллаху анху:
-Бу мениң рехберимдир, маңа ёл гөркезйәр-дийип, җогап берипдир.
Зубейр ибни Аввам разыяллаху анх Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлемиң эҗекеси Сафияның оглудыр ве ол Ашерейи-Мубешшередендир (Җеннет билен бушланан он сахабаның биридир). Ол Шам кервени билен Мединеден-Мекгә барярка, булара габат гелйәр ве шейле диййәр: «Барың, ёлуңыз ак болсун!» Ресулы-Экрем саллаллаху алейхи веселлем Эбу Бекир Сыддык разыяллаху анхуве ак эшик геймеклиги маслахат берипди. Зубейр разыяллаху анху Мекгеде ишлерини битиренден соң, Мединә хиҗрет эдипди. Пыгамбер алейхыссаламың Мекгеден Мединә тарап ёла дүшендигини эшиден Медине халкы эртирден-агшама интизар гөзлер билен Серверимиз саллаллаху алейхи веселлемиң ёлуна середйәрдилер. Душенбе (баш) гүни хер кес гара гөрмән ызларына доланансоң, тамының депесине чыкып эйләк-бейләк гаранҗаклаян бир яхуди:
-Эй, әхли-Ыслам (Ыслам динини кабул эденлер) Гарашян кишиңиз гелйәр-дийип гыгыряр. Бу сеси эшиден мусулманлар текбир билен гелйәнлери гаршыламага чыкярлар.
Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлем хова өрән ыссы болансоң, бичак ядав гөрүнйәрди. Ол саллаллаху алейхи веселлем Мединә бир сагат чемеси арасы болан Куба обасында Бени Неҗҗардан бириниң өйүнде дүшлемеги макул гөрйәр. Хезрети Эбу Бекир Сыддык разыяллаху анху көйнеги билен көлегеләп Пыгамбер алейхыс саламы Гүнүң җөвзасындан горамага чалышярды. Бу хорматдан өтри танамаян хер кес Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлеми танаярды. Эбу Бекирден ики яш улудыгына серетмезден, мүбәрек сачларының агы өрән азды. Эмма Эбу Бекриң сачы ягшыҗа агарандыгы үчин халк буларың хайсысы Пыгамбер саллаллаху алейхи веселлем болуп билер дийип, бирнеме шүбхеленйәрдилер. Бирнәче гүн, кәбир роваятлара гөрә, 14 гүн Пыгамбер Серверимиз саллаллаху алейхи веселлем хем Эбу Бекир Сыддык разыяллаху анху шол обада галярлар. Медине халкы:
-Хош гелдиңиз, Я Ресул Алла!-дийип, хер гүн онуң зыяратына барярдылар. Арадан узак вагт гечмәнкә, Хезрети Алы разыяллаху анху хем Мединә хиҗрет эдйәр.