Mugallym

Tälim beren ussadyňdan aýrylma!

Başy » Кuran » Mугаллым саны » КЫРК ПАРЗ

Билер болсаң, эй доган, парз Аллатагаланың бизе буйран ишлерине парз дийилйәр. Парзлар аслыетинде көпдүр. Йөне хер бир мусулманың хөкманы берҗай этмели кырк саны парзы бардыр. Ашакдакы ики бентде кырк парзың хайсы затлардадыгы айдыляр:

Эй бырадар, шергде[1] кырк парз айнны[2] ят бил,

Хер киши билсе оны. Ахыр өйүң абат бил.

Еди иман, бәши ыслам, он ики парзы намаз,

Үч гусулда, хем техәрет, хем тееммумда дөрт бил.

Икиси ол эмри магруф,[3] нехи мүнкер[4] ишлери,

Хем ене хайз[5] ве нифас[6]ны хатынлара адат бил.

Биридир билмек тамамын мухлыс болан[7] гуллара,

Парз айнны кылмаган җайын Сакар довзах бил.

Еди парз иманда

1. Аллатагала ынанмак;

2. Аллатагаланың перишделерине ынанмак;

3. Аллатагаланың китапларына ынанмак;

4. Аллатагаланың пыгамберлерине ынанмак;

5. Ахырет гүнүне ынанмак;

6. Такдырың ягшысының ве яманының Аллатагаладандыгына ынанмак;

7. Өленден соң дирелмеклиге ынанмак.

Бәш парз ысламда

1. Манысыны билип «Эшхеду эллә иләхе иллаллаху ве эшхеду энне Мухаммеден абдуху ве расулух» диймек; 

2. Бәш вагт намаз окамак;

3. Малдан зекат бермек;

4. Ремазан айында ораза тутмак;

5. Гүйҗи етсе хаҗа гитмек.

Он ики парз намазда

1. Хакыкы ве хөкми пәк неҗасатдан бедениң пәк болмагы;

2. Эшигиң пәк болмагы;

3. Намаз окалҗак ериң пәк болмагы;

4. Намазы вагтында окамак;

5. Ниет этмек;

6. Намазы кыбла бакып окамак;

7. Башда «Аллаху экбер» ялы сөзлер билен Аллатагаланы улугламак (ифтитах текбири, ягны намазы ачыҗы текбир);

8. Намазы дик дуруп окамак (кыям):

9. Намазда Куръандан азындан бир аят окaмак;

10. Рукуг этмек (эгилмек);

11. Сеҗде этмек;

12. Намазың ахырында эт-техийят мукдарында отурмак (кагдайы ахыр).

Үч парз гусулда

1. Агзыңы чайкамак;

2. Бурнуңы чайкамак;

3. Бедениң хемме ерине сув етирмек.

Дөрт парз тәретде

1. Сачдан гулага ве эңегиң ашагына ченли йүзи ювмак;

2. Тирсек билен гошуп ики эли ювмак;

3. Келләниң дөртден бирине месх этмек;

4. Топук билен гошуп ики аягы ювмак.

Дөрт парз тееммумда

1. Намаз окамак ниети билен тееммум этмек;

2. Эл урулян ер җынсының пәк болмагы;

3. Эли бир уруп йүзе месх этмек;

4. Эли бир уруп тирсек биле ики эле месх этмек.

Ики парз эмри магруф билен нехи мүнкерде

1. Адамлары ягшы ише буюрмак;

2. Адамлары яман ишлерден сакламак.

Ики парз хайз билен нифасда

1.Хайзы хөкүмлери билен билеликде билмек;

2. Нифасы хөкүмлери билен билеликде билмек.

Ене бир парз бар, ол хем динде мәтәч болунян ылымлары өвренмекдир. Динде мәтәч болунян зады өвренмек парз болмаса, она хезрети Алы ялы бейик адам ашакдакы сөзи айтмазды: «Мен динимде мәтәч болян задымдан бир харпы өвреден кишиниң гулудырын. Ол мени ислесе гапысында гул эдип ишледер, исле базара чыкарып сатар, ислесе хем гулчулыкдан бошадар».

    Эй, мусулман доган! «Ики дүнйәм абат, ишлерим ровач, ёлларым ачык болсун» дийсең, «ахыркы демде иман билен гидейин» дийсең, шейле хем «Габрымда рахат ятайын, «Мүнкир-Некириң сорагларына говы җогап берейин, Сырат көпрүсинден саг-аман гечейин, Довзахдан гутулайын, җайым Җеннет болсун» дийсең, онда шу кырк парзы ят тутуп, олары хөкман ерине етир!

© 2014 Mugallym