Mugallym

Hikmetler ummanyndan:

«Siz häzir fakyhlaryň köp, karylaryň , dilewarlaryň we soraýjylaryň az zamanyna gabat geldiňiz. Bu zamanda amal edijileriň köp bolmagy ylymdan ýagşyrakdyr. Ýene adamlara bir zaman geler. Onda fakyhlar az, dilewarlar köp, amal edijiler az bolar. Ol wagtda ylym amaldan ýagşyrak bolar»

Зухры шейле диййәр: «Омар ибн Хаттап: «Реббимиз Алладыр» дийип, соң «догры ёла гиренлере», перишделер: «Горкмаң, гайгы эт­мәң, вада берлен җеннет билен сизе буш­лук­лар болсун!» дийип инерлер»[1] аятыны окады, соң болса: «Валла олар Алланың өңүнде оңа табынлыкда дос-догры болдулар. Олар авчы­ның элинден гачан тилки ялы эйләк-бейләк хиле билен сапалак атмадылар» дийди».

* * *

Сагыт ибн Немран шейле диййәр: «Абу Бекр Сыддык хем ёкардакы аятдакы «Догры ёла гиренлер»сөзи хакда: «Алла хич зады шәрик гошмадыклар» дийди».

* * *

Энес ибн Мәлик шейле диййәр: «Пыгамбер алайхыссалам: «Хакыкатдан хем, Аллатагала мө­миниң эден ягшылыгының өвезини бер­мек­де зулум этмез, ягны кем бермез, оны дүн­йәде рысгал билен сылаглар, ахыретде хем оңа согап берер» дийди».

* * *

Ибн Мүбәрек шейле диййәр: «Суфян Сөв­ри» «Реббимиз Алладыр» дийип, соң догры ёла гиренлере, перишделер: «Горкмаң, гайгы этмәң, вада берлен җеннет билен сизе буш­лук­лар болсун!» дийип инерлер»[2] аятыны: «Пе­ришделер өлүм махалы олара өңүңиздәки затдан горкмаң, ызыңызда гоян затларыңы­зың бидерек ере харчланмагыны гайгы этмәң ве вада берлен җеннетлериңиз билен сизе буш­луклар болсун дийип гелерлер» дийди. Соң болса: «Өлүм махалында, мазардан чы­кан­ларында ве горкан махаллары: «Дүнйә дур­му­шында-да, ахыретде-де биз сизиң достла­ры­ңыздырыс. Сиз үчин ол ерде җанлары­ңы­зың ислейән ве гарашян затларыңыз бар»[3] аяты­ны окап, олар үч гезек бушланарлар ве перишделер олар билен биледир» дийип үстү­не гошды».

* * *

Мансур шейле диййәр: «Муҗахыт хем Ал­ла­тагаланың: «Биз сизиң дүнйәдәки дурмушы­ңызда достларыңыздырыс»[4] аяты барада: «Кыя­мат гүни якынлары олары гаршы алып, олара: «Сиз җеннете гирйәнчәңиз биз сизден айрылмарыс. Биз дүнйәде-де, ахыретде-де си­зиң достларыңыз диерлер» дийди».

* * *

Мухаммет ибн Мункедир шейле диййәр: «Хакыкатдан хем, Аллатагала салыхдыгы үчин бендесиниң перзентлерини ве агтыкларыны догры ёла салар. Яшаян еринде хем оны го­рар. Олар араларында бар вагтлары оларың даш-төверегини горар».

* * *

Талха бизе Хайсемеден шейле роваят эд­йәр: «Элбетде, Аллатагала салых адам себәпли шейтаны өйлерден ковар».

* * *

Сагыт бизе Аллатагаланың: «Икисиниң хем какалары салых адамды»[5] аяты хакда Ибн Апбасың: «Икиси хем какаларының салыхды­гы себәпли горалдылар. Ёгсам, ол икисиниң ягшы кишидиклери хакда хич зат агзалмады» дийип айдандыгыны роваят этди».

---